Hoe studeer je een nieuw muziekstuk in? Waar moet je allemaal op letten?
Onderzoek stapsgewijs:
- Maatsoort: bijvoorbeeld: 4/4 ; 3/4 ; 2/4 ; 6/8; 12/8 let op: soms verandert de maatsoort
- Wat is het tempo?
- Toonsoort van het stuk (kruizen of mollen)? uitleg kwintencircel
Je begint met het lezen van bladmuziek en muzieknoten en probeert de structuur te begrijpen. Verdiep je verder bijv. bij een duet of koorstuk ook in de andere melodielijn(en) en oefen jouw noten samen met een of meer van de andere notenlijnen (stemmen). Speel de basis; de pianopartij, kan je niet tweehandig pianospelen, probeer dan enkel de baslijn te spelen. Deze biedt ondersteuning en vervolgens wordt het steeds duidelijker wanneer je in moet zetten.
Let op de muzikale aanwijzingen en studeer die ook in. Pas wanneer je exact doet wat er staat én iedereen hetzelfde doet, alleen dan kan het een muzikale uitvoering worden.
Muzikale aanwijzingen dynamiek:
p … piano = zacht
pp … heeel zacht
f …. forte = luid
ff … heeeel hard
mz … mezzo-forte = gemiddelde hardheid
crescendo: van zacht tot harder <
decrescendo: Hard geleidelijk verminderen naar zacht >
Muzikale aanwijzingen tempo
Het tempo wordt vaak specifiek aangewezen met een metronoom nummer:
Largo: breed en gedragen 40-60
Lento: 40-60 langzaam
Adagio: gemakkelijk 66-76
Andante: rustig wandeltempo 69-84
Allegro: opgewekt en vrolijk 98-120
Moderato: gemiddeld 108 -120
Vivace: 144-160 levendig
Presto: snel 168-192
Tempoverschillen en combinaties
Bijvoorbeeld: assai prestolino of tamelijk snel; Poco rallentando of enigszins vertragen.
- Accelerando (accel.): versnellend
- A tempo: terugkeer naar het tempo van voor de verandering
- Animato: levendig, opgewekt
- Animando: levendiger wordend, licht versnellend
- Assai: veel, zeer, tamelijk, nogal
- Calando: afnemend in sterkte en snelheid
- L’istesso tempo: hetzelfde tempo
- Molto: veel
- Meno mosso: minder beweeglijk, langzamer
- Più mosso: beweeglijker, sneller
- Poco: een beetje, enigszins
- Poco a poco: beetje bij beetje, langzamerhand
- Rallentando (rall.): vertragend
- Rapido: snel, slaat meestal op een kleinere groep noten, men ziet ook wel rapidissimo of veloce.
- Ritardando (rit.): vertragend
- Ritenuto: een beetje langzamer, dit is echter niet altijd een tempoaanduiding, maar kan ook een karakteraanduiding zijn (vertaling: ‘ingehouden’)
- Rubato: ‘gestolen’, het tempo kan binnen de maat evenwichtig en regelmatig vertragen en versnellen.
- Stringendo: toenemend in zowel sterkte als tempo
- Tempo primo: terugkeer naar het aanvankelijke tempo, meestal aan het begin van een nieuw gedeelte
Ritmiek
Hoe zit het stuk ritmisch in elkaar? Als het goed is weet je in welke maatsoort het stuk staat. Dan ga je ritmisch ontleden. Hoe zit het met de cadans? Als het bijvoorbeeld een 12/8 maat, tel je in 3-en of 4- en? Ritme oefeningen Probeer precies op het juiste moment mee te tikken. Hoe vaker je oefent hoe makkelijker het wordt.
Tekstanalyse
Dan duiken we in de tekst. Om welke taal gaat het en hoe is de uitspraak van het lied dat je zingt? Het is erg mooi als je de tongval van de taal die je zingt zo goed mogelijk probeert uit te spreken en vermijdt dat je met een Nederlandse tongval spreekt.
Wat is de betekenis van de tekst? Hoe is de stemming? Vaak heeft een tekst een dubbele bodem en kan je er meerdere betekenissen in ontdekken. Ga op zoek naar verschillende vertalingen en interpretaties probeer te voelen wat er voor een sfeer vanuit gaat. Lees meer over taal en tekst.
Melodielijn
Dan studeer je jouw melodielijn. Met welke noten heb je te maken? Er zijn enkele of soms dubbele kruizen of mollen? Hoe zijn de intervallen? Begin eerst te lezen en dan de melodie te spelen (bij voorkeur) op een piano of synthesizer. Als je aan zingen toe bent train eerst en oefen daarna op een vocaal. Op welk moment is het handig om te ademen, zodat je een lange lijn op een prettige manier kunt uitzingen? Als je technische problemen ondervindt, schrijf dit even op en overleg met jouw zangdocent hoe dit kan aangepakt kan worden. Stop altijd met oefenen zodra je keel dit aangeeft.
Lees meer over tips voor je stem
Bronnen: Wikipedia – Atlas van de zangkunst van Ank Reinders